मार्क कार्नीले क्यानाडाको चुनाव जितेका छन्। उहाँको लिबरल पार्टीले मतदाताहरूलाई विश्वास दिलाउन सफल भएपछि उहाँको सङ्कट व्यवस्थापनको अनुभवले उहाँलाई अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको सामना गर्न तयार पारेको थियो।
सार्वजनिक प्रसारणकर्ता सिबिसी र अन्य सञ्चार माध्यमहरूले लिबरलहरूले क्यानाडाको अर्को सरकार बनाउने अनुमान गरेका छन्, तर उनीहरूले संसद्मा बहुमत प्राप्त गर्नेछन् वा छैनन् भन्ने अझै स्पष्ट भएको छैन।
कन्जर्भेटिभ नेता पियरे पोइलिभ्रे प्रधानमन्त्री बन्न असफल भएका छन्, तर उहाँको पार्टी बलियो विपक्ष गठन गर्ने बाटोमा थियो। पहिले कहिल्यै निर्वाचित पदमा नरहनुभएका र गत महिना मात्र जस्टिन ट्रुडोलाई प्रधानमन्त्रीका रूपमा प्रतिस्थापन गर्नुभएका कार्नीले क्यानाडा र बेलायतमा केन्द्रीय बैंकको गभर्नरका रूपमा सेवा गर्नुभएको थियो।
ट्रम्पको व्यापार युद्ध र विलयको धम्कीले क्यानाडालीहरूलाई आक्रोशित बनाएको थियो र संयुक्त राज्य अमेरिकासँगको व्यवहारलाई अभियानको शीर्ष मुद्दा बनाएको थियो।
६० वर्षीय पूर्व लगानी बैंकर कार्नीले आफ्नो अभियान ट्रम्पविरोधी सन्देशमा आधारित बनाएका थिए। उनले संयुक्त राज्य अमेरिकामाथिको निर्भरता कम गर्न क्यानाडाको विदेशी व्यापार सम्बन्धहरू विस्तार गर्ने र “अब हामी अमेरिकालाई विश्वास गर्न सक्दैनौँ” भन्ने वाचा गरेका थिए।
कार्नीले ट्रम्पको धम्कीलाई कठोर शब्दहरूमा वर्णन गरेका थिए। कार्नीले चुनावी अभियानमा भनेका थिए, “डोनाल्ड ट्रम्प हामीलाई तोड्न चाहनुहुन्छ, ताकि अमेरिकाले हामीलाई आफ्नो बनाउन सकोस्। उनीहरूलाई हाम्रो स्रोत चाहिन्छ, उनीहरूलाई हाम्रो पानी चाहिन्छ, उनीहरूलाई हाम्रो जमिन चाहिन्छ, उनीहरूलाई हाम्रो देश चाहिन्छ। तर उनीहरूले त्यो पाउन सक्दैनन्।”
सिबिसीले लिबरलहरूले चुनाव जितेको घोषणा गरेपछि लिबरल समर्थकहरूले खुसी व्यक्त गरेका थिए। ७२ वर्षीया डोरोथी गोबल्टले भनिन्, “म यस अर्थमा खुसी छु कि हामीले ट्रम्पसँग उहाँको स्तरमा कुरा गर्न सक्ने कोही पाएका छौँ। ट्रम्प एक व्यापारी व्यक्ति हुनुहुन्छ, कार्नी पनि एक व्यापारी व्यक्ति हुनुहुन्छ र मलाई लाग्छ उहाँहरू दुवै सम्बन्धित हुन सक्नुहुन्छ।”
ट्रुडोले राजीनामा दिनुअघि ट्रम्पले उहाँको उपहास गर्दै क्यानाडालाई ५१औँ अमेरिकी राज्य बन्न आग्रह गरेका थिए।
गोबल्टले त्यो उपहास बन्द हुने अपेक्षा गरेको बताउँदै थपिन्, “यो अब गभर्नर होइन, यो क्यानाडाको प्रधानमन्त्री हो र यो अब ५१ औँ राज्य होइन। यो ‘हामी क्यानाडा हौँ!’” लिबरल विधायक स्टिभन गिलबेल्टले परिणामलाई ट्रम्पसँग जोडेका थिए।
ट्रम्पद्वारा क्यानाडाको अर्थतन्त्रमा भएका थुप्रै आक्रमणले क्यानाडालीहरूलाई परिचालन गरेको र कार्नीमा विश्व मञ्चमा अनुभव भएको व्यक्ति देखेको गिलबेल्टले बताए।
कार्नीले सन् २००८–२००९ को आर्थिक सङ्कटमा बैंक अफ क्यानाडाको नेतृत्व गर्नुभएको थियो र सन् २०१६ को ब्रेक्जिट मतदानमा आएको उथलपुथलमा बैंक अफ इङ्गल्यान्डको नेतृत्व गर्नुभएको थियो।
जस्टिन ट्रुडोको प्रस्थान लिबरल जितका लागि पनि महत्त्वपूर्ण थियो। धेरैजसो सर्वेक्षणहरूमा कन्जर्भेटिभहरूले लिबरलहरूलाई २० भन्दा बढी अङ्कले पछाडि पारेका थिए। तर कार्नीले ट्रुडोलाई प्रतिस्थापन गरेपछि र ट्रम्पका बारेमा राष्ट्रव्यापी चिन्ता बढेसँगै चुनावी दौड परिवर्तन भयो।
कार्नीले चुनावी अभियानभरि ट्रुडोबाट आफूलाई टाढा राखे। उहाँले पूर्वप्रधानमन्त्रीले क्यानाडाको अर्थतन्त्र बढाउनमा पर्याप्त ध्यान नदिएको र कार्बन उत्सर्जनमा ट्रुडोको विवादास्पद कर खारेज गर्ने बताउनुभएको थियो।
दुई दशकदेखि संसद्मा रहेका ४५ वर्षीय पोइलिभ्रेका लागि यो परिणामले पीडादायी पराजयको सङ्केत गर्दछ। उहाँले ट्रम्पप्रति मौन रहेको भन्दै आलोचना गरिएको थियो। तर उहाँले घरेलु चिन्ताहरूमा ध्यान केन्द्रित राख्न चाहेको बताउनुभयो।
क्यानाडामा बहुमतका लागि एक सय ७२ सिट आवश्यक रहेकोमा तीन सय ४३ सदस्यीय संसद्को नतिजा अझै आउन बाँकी छ।
